De Wet op de Artificiële Intelligentie →

Een bewerkte versie van deze bijdrage is gepubliceerd op platform VerderDenken.nl van het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO) van de Radboud Universiteit Nijmegen. https://www.ru.nl/cpo/verderdenken/columns/wet-artificiele-intelligentie-belangrijkste-punten/

Nieuwe regels voor AI gedreven producten, diensten en systemen

Op 21 april 2021 presenteerde de Europese Commissie haar langverwachte Wet op de Artificiële Intelligentie (AI). Deze concept Verordening geeft regels voor de ontwikkeling, commodificatie en gebruik van AI gedreven producten, diensten en systemen binnen het territorium van de Europese Unie. Het was bemoedigend te zien dat het team van President Ursula von der Leyen een belangrijk aantal van onze strategische aanbevelingen op het gebied van de regulering van AI heeft overgenomen, danwel zelfstandig tot dezelfde conclusies is gekomen.

Doelstellingen wettelijk kader voor AI

De concept Verordening biedt horizontale overkoepelende kernregels voor kunstmatige intelligentie die op alle industrieën (verticals) van toepassing zijn. De wet beoogt de hoge maatstaven van het EU Trustworthy AI paradigma te codificeren, dat voorschrijft dat AI wettig, ethisch en technisch robuust dient te zijn en daartoe 7 vereisten hanteert.

De Wet op de Artificiële Intelligentie heeft de volgende 4 doelstellingen:

“1. ervoor zorgen dat AI-systemen die in de Unie in de handel worden gebracht en gebruikt, veilig zijn en de bestaande wetgeving inzake grondrechten en waarden van de Unie eerbiedigen;

2. rechtszekerheid garanderen om investeringen en innovatie in AI te vergemakkelijken;

3. het beheer en de doeltreffende handhaving van de bestaande wetgeving inzake grondrechten en veiligheidsvoorschriften die van toepassing zijn op AI-systemen, verbeteren;

4. de ontwikkeling van een eengemaakte markt voor wettige, veilige en betrouwbare AI-toepassingen vergemakkelijken en marktversnippering voorkomen.“

Risico gebaseerde aanpak kunstmatig intelligente applicaties

Om deze doelstellingen te realiseren combineert de concept Artificial Intelligence Act een risk-based approach op basis van de pyramid of criticality, met een modern, gelaagd handhavingsmechanisme. Dit houdt onder meer in dat er voor AI applicaties met een verwaarloosbaar risico een licht wettelijk regime geldt, en onacceptabel risico applicaties verboden worden. Tussen deze 2 uitersten gelden er naarmate het risico toeneemt strengere voorschriften. Deze variëren van vrijblijvende zelfregulerende soft law impact assessments met gedragscodes, tot zwaar, multidisciplinair extern geauditeerde compliance vereisten inzake kwaliteit, veiligheid en transparantie inclusief risicobeheer, monitoring, certificering, benchmarking, validatie, documentatieplicht en markttoezicht gedurende de levenscyclus van de toepassing.

Handhaving en governance

De definitie van hoog risico AI applicaties binnen de diverse industriële sectoren is nog niet in steen gehouwen. Een ondubbelzinnige risicotaxonomie zal bijdragen aan rechtszekerheid en biedt belanghebbenden een adequaat antwoord op vragen over aansprakelijkheid en verzekering. Om ruimte voor innovatie door SME’s waaronder tech-startups te waarborgen, worden er flexibele AI regulatory sandboxes geïntroduceerd en is er IP Action Plan opgesteld voor intellectueel eigendom. De concept Verordening voorziet tenslotte in de installatie van een nieuwe handhavende instantie op Unieniveau: het European Artificial Intelligence Board. De EAIB zal op lidstaatniveau worden geflankeerd door nationale toezichthouders.

Read more

Dit zijn de waarborgen bij de versnelde marktintroductie van vaccins →

Deze column is gepubliceerd op platform VerderDenken.nl van het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO) van de Radboud Universiteit Nijmegen. https://www.ru.nl/cpo/verderdenken/columns/waarborgen-versnelde-marktintroductie-vaccins/

De eerste COVID-19 vaccins zijn in zicht

Veel mensen maken zich zorgen over de versnelde introductie van coronavaccins. "Begrijpelijke vragen, begrijpelijke zorgen. Gelukkig is de werkelijkheid een stuk genuanceerder", zegt jurist Suzan Slijpen. In dit artikel gaat zij in op de waarborgen bij de versnelde marktintroductie van vaccins.

De eerste COVID-19 vaccins zijn in zicht. Met effectiviteitsmarges van waarschijnlijk 55% tot 95% gloort er eindelijk licht aan de horizon. Het RIVM bereidt de vaccinatiestrategie alvast voor, zodat er snel geschakeld kan worden als het moment daar is.

Het ontwikkelen van geneesmiddelen duurt normaal enkele jaren

Het ontwikkelen van geneesmiddelen duurt normaal enkele jaren. Dat er nu sprake is van enkele maanden lijkt absurd kort. Hoe zorgt men ervoor dat deze middelen veilig zijn? Dat mensen - aan beide kanten van de Atlantische Oceaan - zich hier zorgen over maken is geheel terecht. Hoe voorkom je dat burgers schade oplopen doordat de vaccins en medicijnen toch niet voor iedereen blijken te werken, omdat de toelatingsprocedures te veel zijn versoepeld?

Hoe een vaccin op de markt wordt gebracht

De Nederlandse regering heeft in nauwe samenwerking met Duitsland, Frankrijk en Italië een Joint Negotiation Team gevormd dat onder leiding van de Europese Commissie onderhandelt met vaccinontwikkelaars. Doel: in een vroeg stadium met producenten afspraken maken over de beschikbaarheid van vaccins voor de Europese landen. Als deze producenten erin slagen om een succesvol vaccin te ontwikkelen waarvoor de zogenaamde Market Authorization (MA) wordt verleend door EMA danwel CBG, zou dat tot een beschikbaarheid van zo’n 50 miljoen vaccins (enkel en alleen al voor Nederland) kunnen leiden.

Wie mogen deze vaccins produceren?

Wie mogen deze vaccins produceren? De Geneesmiddelenwet is er heel duidelijk over. Alleen ‘vergunninghouders’ mogen geneesmiddelen, waaronder vaccins, produceren. Dit zijn marktpartijen die een uitvoerige aanvraagprocedure hebben doorlopen, aantoonbaar beschikken over een gedegen farmaceutisch kwaliteitsmanagement systeem en die - na toetsing door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGJ) - een zogenaamde F-vergunning (fabrikantenvergunning) hebben verkregen van Farmatec. Farmatec is onderdeel van het CIBG, een uitvoeringsorgaan van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). De F-vergunning is verplicht voor partijen die geneesmiddelen bereiden, doen bereiden of invoeren.

Read more

We hebben dringend een recht op dataprocessing nodig →

Deze column is gepubliceerd op platform VerderDenken.nl van het Centrum voor Postacademisch Juridisch Onderwijs (CPO) van de Radboud Universiteit Nijmegen. https://www.ru.nl/cpo/verderdenken/columns/we-dringend-recht-dataprocessing-nodig/

Bij een datagedreven economie hoort een gezond ecosysteem voor machine learning en artificial intelligence. Mauritz Kop beschrijft de juridische problemen en oplossingen hierbij. “We hebben dringend een recht op dataprocessing nodig.”

5 juridische obstakels voor een succesvol AI-ecosysteem

Eerder schreef ik dat vraagstukken over het (intellectueel) eigendom van data, databescherming en privacy een belemmering vormen voor het (her)gebruiken en delen van hoge kwaliteit data tussen burgers, bedrijven, onderzoeksinstellingen en de overheid. Er bestaat in Europa nog geen goed functionerend juridisch-technisch systeem dat rechtszekerheid en een gunstig investeringsklimaat biedt en bovenal is gemaakt met de datagedreven economie in het achterhoofd. We hebben hier te maken met een complex probleem dat in de weg staat aan exponentiële innovatie.

Auteursrechten, Privacy en Rechtsonzekerheid over eigendom van data

De eerste juridische horde bij datadelen is auteursrechtelijk van aard. Ten tweede kunnen er (sui generis) databankenrechten van derden rusten op (delen van) de training-, testing- of validatiedataset. Ten derde zullen bedrijven na een strategische afweging kiezen voor geheimhouding, en niet voor het patenteren van hun technische vondst. Het vierde probleempunt is rechtsonzekerheid over juridisch eigendom van data. Een vijfde belemmering is de vrees voor de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Onwetendheid en rechtsonzekerheid resulteert hier in risicomijdend gedrag. Het leidt niet tot spectaculaire Europese unicorns die de concurrentie aankunnen met Amerika en China.

Wat is machine learning eigenlijk?

Vertrouwdheid met technische aspecten van data in machine learning geeft juristen, datawetenschappers en beleidsmakers de mogelijkheid om effectiever te communiceren over toekomstige regelgeving voor AI en het delen van data.

Machine learning en datadelen zijn van elementair belang voor de geboorte en de evolutie van AI. En daarmee voor het behoud van onze democratische waarden, welvaart en welzijn. Een machine learning-systeem wordt niet geprogrammeerd, maar getraind. Tijdens het leerproces ontvangt een computer uitgerust met kustmatige intelligentie zowel invoergegevens (trainingdata), als de verwachte, bij deze inputdata behorende antwoorden. Het AI-systeem moet zelf de bijpassende regels en wetmatigheden formuleren met een kunstmatig brein. Algoritmische, voorspellende modellen kunnen vervolgens worden toegepast op nieuwe datasets om nieuwe, correcte antwoorden te produceren.

Dringend nodig: het recht op dataprocessing

De Europese Commissie heeft de ambitie om datasoevereiniteit terug te winnen. Europa moet een internationale datahub worden. Dit vereist een modern juridisch raamwerk in de vorm van de Europese Data Act, die in de loop van 2021 wordt verwacht. Het is naar mijn idee cruciaal dat de Data Act een expliciet recht op dataprocessing bevat.

Technologie is niet neutraal

Tegelijkertijd kan de architectuur van digitale systemen de sociaal-maatschappelijke impact van digitale transformatie reguleren. Een digitaal inclusieve samenleving moet technologie actief vormgeven. Technologie an sich is namelijk nooit neutraal. Maatschappelijke waarden zoals transparantie, vertrouwen, rechtvaardigheid, controle en cybersecurity moeten worden ingebouwd in het design van AI-systemen en de benodigde trainingdatasets, vanaf de eerste regel code.

Read more

AI Trade Mission to Boston with Prime Minister Mark Rutte →

AIRecht.nl lawyers Mauritz Kop and Suzan Slijpen joined the Dutch AI trade mission to Boston, Massachusetts led by Prime Minister Mark Rutte and Minister Bruno Bruins. It was a big success. We visited leading companies in health care, climate, and robotics and AI and participated in high quality meetings and events at -inter alia- Harvard Wyss Institute, MIT, IBM Watson, Amazon Robotics, Humatics and Philips Healthworks R&D HQ USA.

AI-Chefsache interview

During debriefing at the Museum of Fine Arts & Koch Gallery, Prime Minister Mark Rutte and Mauritz Kop reflected on AI becoming Chefsache, the concept of Trustworthy AI, exporting European ethical values to the USA via the Dutch AI Impact Assessment (ECP), and building a strong and vibrant AI ecosystem in The Netherlands.

AIRecht.nl website included in IBM Watson presentation

We were honoured and thrilled to see that Nicola Palmarini, Global Manager AI for Healthy Aging IBM Research - MIT/IBM Watson AI Lab Cambridge and Tedx Speaker, included our AIRecht.nl website in his presentation about the moral, legal and ethical implications of AI, at IBM Watson Health Experience Centre.

Building on shared expierences

Learning and building on shared experiences is a two way street. During the mission, we gathered knowledge of the technological state of the art in Robotics & AI. We shared our own latest research insights on AI & IP, open access, public domain and ethics that facilitate innovation with influential academic institutions and ambitious, frontrunning entrepreneurs. This blog contains a photo report of our economic mission to the beautiful city of Boston.

Read more

Workshop Algemene Voorwaarden, Contractonderhandelingen en Intellectueel Eigendomsrecht

Workshop voor bedrijven

Op 5 april 2018 gaven wij een inhouse workshop algemene voorwaarden, contractonderhandelingen en intellectueel eigendomsrecht bij Zanders Treasury & Finance Solutions in Bussum. Zanders is de partner voor treasury, risk en finance en levert advies en interim diensten aan corporates, financiële instellingen, de publieke sector en non-profitorganisaties. Een multinational met kantoren in London, New York, Brussel, Bussum en Zurich, en klanten in 35 landen.

Inhouse juridische training internationaal contracteren, leveringsvoorwaarden en auteursrechten op software

Docenten waren mr. Mauritz Kop van JuridischAdviesVoorBedrijven en mr. Suzan Slijpen van Slijpen Legal. In 4 blokken van een uur gaven wij een interactieve juridische training over de functie van algemene voorwaarden, verschillen tussen rechtssystemen bij het internationaal contracteren (de Europese traditie versus de Amerikaanse traditie), battle of forms en het verschil tussen de leveringsvoorwaarden en betalingscondities bij financiële dienstverlening ten opzichte van de algemene bepalingen bij de levering van softwarematige tools. Ook was er aandacht voor intellectuele eigendomsrechten, waaronder auteursrechten op software. Een en ander vanuit internationaal en rechtsvergelijkend perspectief.

Read more

Cultuurverschillen met buitenlandse handelspartners

Cultuurverschillen in het zakelijke verkeer

Zoals u weet bestaan er grote culturele verschillen in het zakelijke verkeer. Denk aan verschillende normen, waarden en basisprincipes, gelijke behandeling van mannen en vrouwen, ouderen en mensen met een handicap, kinderarbeid, taalaspecten, formele of informele omgangsvormen, perceptie van tijd en stiptheid bij het afspraken maken, alsmede dagindeling en werkpatroon. In dit kennisartikel gaan we in op cultuurverschillen bij handelstransacties met buitenlandse zakenpartners.

Interculturele communicatie bij handelstransacties met buitenlandse zakenpartners

Taalbarrières en cultuurbarrières zijn er om te slechten, bij voorkeur door effectieve interculturele communicatie. Vergezeld van ondernemersdurf met een gezonde dosis pioniersmentaliteit. Meertaligheid is daarbij van groot economisch belang. Door het spreken van meerdere talen alsook het aannemen van personeel dat tweetalig is vergroot u uw concurrentievermogen als bedrijf.

Read more

Strategic partnership Slijpen Legal en Juridisch Advies Voor Bedrijven

Strategische samenwerking

Nichekantoor Slijpen Legal en rechtskundig adviesbureau Juridisch Advies Voor Bedrijven sluiten een strategic partnership. Met deze samenwerking beogen beide bedrijven een synergie-effect te creëren op het gebied van outsourcing, kennisoverdracht, marketing, online presence en innovatie. Doel van de strategische samenwerking is het bewerkstelligen van een lange termijn win-win situatie.

Multidisciplinaire aanpak: kruisbestuiving van disciplines

De kruisbestuiving van disciplines die Slijpen Legal en Juridisch Advies Voor Bedrijven voor ogen hebben biedt kansen voor groei. Wij hebben een partnership gerealiseerd waarbij het cliëntenspectrum van de beide kantoren in combinatie met de juridische specialisaties elkaar complementeren en versterken. Waarbij het geheel meer is dan de som van de delen.

Read more

Topsectorenaanpak van de Rijksoverheid

9 Topsectoren op het gebied van handel en industrie

Het Nederlandse bedrijfsleven staat op het gebied van handel en industrie hoog genoteerd in de wereldranglijst. Om deze gunstige concurrentiepositie te behouden heeft de Rijksoverheid een speerpuntenbeleid in het leven geroepen, de zogenaamde Topsectorenaanpak. Kort gezegd gaat het om het faciliteren van nieuwe kansen voor exportmogelijkheden, het stimuleren van kennis en innovatie alsmede het onderhouden internationale samenwerkingsverbanden tussen bedrijven, universiteiten, onderzoekscentra en overheden. Een en ander met behulp van roadmaps en smart crossovers tussen topsectoren.

De 9 Topsectoren zijn…

De 9 topsectoren oftewel uitblinkgebieden zijn Agri en Food, Chemie, Creatieve Industrie, Energie, High Tech Systemen en Materialen, Logistiek, Life Sciences en Health, Tuinbouw en Uitgangsmaterialen en tenslotte de topsector Water.  Elke topsector beschikt over een uitvoerend orgaan in de vorm van een Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI), en over een Kennis en Innovatieagenda (KIA).

Read more

Ondernemen in het buitenland: Sectorspecifieke regelgeving

Zakendoen met buitenlandse ondernemers of handelspartners

Internationaal zakendoen betekent het opbouwen van een betrouwbaar handelsnetwerk. Handelspartners met wie u op een fatsoenlijke manier handel kunt drijven. Klanten die zich houden aan uw betalingsvoorwaarden en leveranciers die zich houden aan de overeengekomen leveringsvoorwaarden. Ook op juridisch gebied vraagt een en ander om branchespecifiek maatwerk.

Zakendoen met buitenlandse ondernemers vereist derhalve een netwerk van integere zakenpartners waarop u kunt bouwen en waarmee u heldere afspraken kunt maken.

Branche specifieke vereisten vanuit bedrijfsrechtelijk oogpunt

De wijze waarop er zaken wordt gedaan en waarover en hoe er wordt onderhandeld zal sterk afhankelijk zijn van de cultuur en de wetgeving van het land waarin u zich op dat moment bevindt. Kennis van de lokale markt alsook van de cultuur van de bevolking en de persoonlijke omgangsvormen is dan ook een absolute must voor internationaal georiënteerde bedrijven.

We nemen in onderstaande blog enkele in het oog springende sectoren onder de loep en bespreken in vogelvlucht vanuit bedrijfsrechtelijk oogpunt de voornaamste branchespecifieke vereisten.

Read more

Internationaal Zakendoen

Wat moet er juridisch geregeld zijn bij het internationaal zakendoen?

Bij het zakendoen over de grens komen een hoop zaken kijken. Ook op juridisch gebied. Denk aan importeren of exporteren van uw producenten en diensten binnen en buiten de Europese Unie, uitbreiden met buitenlandse vestigingen en samenwerkingsverbanden met internationale partners. Maar denk ook aan cultuurverschillen en afwijkende wettelijke vereisten. Als uw bedrijf zaken gaat doen met buitenlandse ondernemers of leveranciers, lees onderstaand artikel dan aandachtig door..

Internationale handelstransacties

Een belangrijk aspect van grensoverschrijdend ondernemen is het doen van internationale handelstransacties. Daarbij is het van groot belang dat u ruime kennis heeft van de specifieke exportmarkt en dat u contact legt met betrouwbare zakenpartners. Juridisch advies voor bedrijven biedt u vervolgens juridische ondersteuning bij het formaliseren van gemaakte afspraken.

Verkoopovereenkomst, licentiecontract en leveringsvoorwaarden

Onze werkzaamheden bestaan dan bijvoorbeeld uit het opstellen van een verkoopovereenkomst, opdrachtverleningsdocument of licentiecontract inzake intellectueel of industrieel eigendom. Of uit het screenen van algemene voorwaarden waaronder leveringsvoorwaarden en betalingscondities.

Read more