Buitenlandse werkgevers die werknemers in Nederland in dienst nemen

Dit artikel bespreekt – in telegramstijl - een aantal juridische aspecten van de situatie waarin een buitenlandse werkgever Nederlandse werknemers wenst in te huren in Nederland. Hoewel er een zekere mate van coördinatie binnen de EU (door middel van Verordening 883/2004 van de EU), verschillen regels inzake sociale zekerheid, pensioenregeling en belastingen aanzienlijk binnen de verschillende EU-lidstaten. Wie is bijvoorbeeld waar belastingplichtig? Het hebben van een of meer werknemers die in het buitenland werken en/of wonen, of werken voor een werkgever die in het buitenland is gevestigd - bijvoorbeeld Cyprus - heeft een aantal gevolgen voor zowel de werkgever als de werknemer.

Sociale zekerheidspremies

Indien de werknemer woont alsook werkt in Nederland (meer dan 25% van zijn activiteiten zullen worden uitgevoerd in Nederland),zal sociale zekerheid worden beheerst door Nederlands recht. Sociale premies zullen in Nederland moeten worden afgedragen. De werkgever is verplicht deze premies aan de Nederlandse belastingdienst te betalen.

Een dergelijke verplichting voor de werkgever zal zich voordoen op het moment dat een van zijn werknemers onder toepassing van de Nederlandse sociale zekerheidsregelgeving (als gevolg van de 25%-regel) valt. De werkgever zal alsdan worden verplicht om sociale premies aan de Nederlandse Belastingdienst te betalen. Hier bestaat geen numerieke drempel voor. Zodra de Cypriotische werkgever een Nederlandse werknemer die in Nederland woont en werkt inhuurt, treedt deze verplichting automatisch op.

Dit geldt zowel voor tijdelijke arbeidscontracten als voor arbeidsrelaties voor onbepaalde tijd.

Fiscaal nummer en formulier A1/E101

De buitenlandse werkgever zal de Nederlandse belastingdienst moeten contacteren om een fiscaal nummer aan te vragen. Daarmee kan de werkgever vervolgens de sociale zekerheidspremies voldoen voor de Nederlandse werknemer. Doet de buitenlandse werkgever dit niet, dan volgt er een boete. Bovendien is het noodzakelijk om formulier A1/E101 in te vullen. Dat Europese formulier vindt u op de website van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Met formulier A1/E101 inzake internationale detachering kan een werknemer aantonen waar, dus in welke lidstaat, sociale premies worden betaald.

Dit betekent dat een buitenlandse werkgever die in Nederland werknemers in dienst wil nemen twee zaken moet regelen: de Nederlandse belastingdienst contacteren en erop toezien dat formulier A1/E101 wordt ingevuld en toegezonden aan de Sociale Verzekeringsbank.

Belastingstelsels, belastingverdrag, woonplaats

Ik moet op voorhand aangeven dat dit is nogal complexe materie is, vanwege het ontbreken van harmonisatie van fiscale regels binnen de EU verordening. In het algemeen kan men evenwel stellen dat als de werknemer woonachtig is in Nederland, hij verplicht is om belasting te betalen over zijn inkomsten in Nederland, waar deze inkomsten ook mogen zijn verdiend. De woonplaats van de werknemer is hier de beslissende factor.

Daarbij is het zeer waarschijnlijk dat de werkgever verplicht is belastingen te betalen in Cyprus. Eventueel is een zogenaamd eindejaars (EOY) btw-aangifte formulier of maandelijkse teruggaveregeling van toepassing.

In onderhavige kwesties is het allereerst van belang om een onderzoek te doen naar de toepasbaarheid van een ondertekend en geratificeerd belastingverdrag tussen de twee landen betrokken d.w.z. Nederland en Cyprus. In dit geval is er geen belastingverdrag dat betrekking heeft op inkomen voor tijdelijke werknemers beschikbaar.

Vrijhandelsverdragen, TTIP

Nederland heeft met wel 100 landen vrijhandelsverdragen gesloten. Dit als teken van onderlinge vriendschap, om handelsbarrières weg te nemen en om ekaars economie te stimuleren. Een op handen zijnd vrijhandelsakkoord tussen Europa (waaronder Nederland) en de Verenigde Staten leidt momenteel tot veel discussie. Het gaat hier om het Transatlantic Trade & Investment Partnership (TTIP) verdrag.

ISDS

Onderdeel van het vrijhandelsakkoord TTIP is de Investor-State Dispute Settlement (ISDS) clausule. ISDS voorziet in een vorm van arbitrage door de Wereldbank, waarbij bedrijven (multinationals) in staat worden gesteld landen aan te klagen op het moment dat er wetten, verordeningen of andere overheidsbesluiten worden die in de ogen van dat bedrijf nadelig zijn.

Multinationals

Regelgeving zoals milieuwetgeving die mijnbouw of olie en gaswinning verbiedt. Of verworvenheden op het gebied van voedselveiligheid, consumentenbescherming en arbeidswetgeving. Dergelijke wetgeving kan namelijk een nadelige invloed hebben op de omzet van een multinational. Multinationals zijn voorstanders van ISDS mede omdat dit instituut hun investeringen verregaand beschermd. Burgers zijn vaak tegen omdat ISDS geregeld conflicteert met burgerlijke en rechtstatelijke verworvenheden.

Nadat Canada met de Verenigde Staten een vrijhandelsverdrag sloot met daarin een ISDS clausule, is Canada slachtoffer geworden van talrijke juridische claims van Amerikaanse multinationals en investeringsmaatschappijen. Om deze reden zijn veel Europese lidstaten, waaronder Duitsland, huiverig om het TTIP verdrag te ondertekenen en te ratificeren.

Soevereiniteit

De economie, en daar in het verlengde van multinationals, worden door ISDS immers boven de soevereiniteit van staten geplaatst. Met andere woorden: een staat kan zijn soevereiniteit deels verspelen door het ondertekenen van een vrijhandelsverdrag dat een ISDS clausule bevat. Om dergelijke miljardenclaims te voorkomen ratificeert Brazilië bijvoorbeeld geen ISDS verdragen. Keerzijde daarvan is dat Brazilië daardoor minder grote investeringen uit het internationale bedrijfsleven zal aantrekken.

Belastingparadijzen

Sommigen beschouwen Cyprus als een belastingparadijs. De reden hiervoor is gelegen in de gunstige belastingregelgeving voor bedrijven, zoals lage belastingtarieven die worden geheven over arbeidsloon en de winst op de verkoop van een bedrijf. Vaak wordt er in deze context ook gewerkt met brievenbusfirma’s en offshore vennootschappen. Andere belastingparadijzen – ieder voor uiteenlopende redenen – zijn Andorra, Monaco, Gibraltar, Bermuda, Kaaiman Eilanden, Maagdeneilanden, Seychellen, Luxemburg, Panama, Nauru en Zwitserland.

Dubbele belastingheffing

Nederland heeft met veel landen belastingverdragen gesloten. Met zo’n beetje alle lidstaten van de Europese Unie behalve Cyprus. De belastingstelsels van Nederland en Cyprus verschillen te veel van elkaar. Dergelijke belastingverdragen beogen ondermeer dubbele belastingheffing te voorkomen. Nederland heeft in dat kader ook overeenkomsten gesloten inzake de uitwisseling van fiscale gegevens.

Cypriotische belastingstelsels zullen moeten worden onderzocht om te bepalen of de werkgever ook in Cyprus zal kunnen worden aangeslagen. Potentieel is er een verplichting tot belastingbetaling voor zowel de werkgever als de werknemer. Indien er tweemaal belasting wordt betaald (dubbele belasting), bepaalt het Cypriotische recht of vrijstelling voor de werkgever al dan niet mogelijk is. Bovendien, belastingtarieven kunnen van land tot land variëren.

Op grond van Nederlands belastingrecht is fiscale vrijstelling in beginsel niet mogelijk vanwege het ontbreken van een belastingverdrag met Cyprus. In dat geval geldt in Nederland tevens het (unilaterale) Besluit Voorkoming Dubbele Belasting 2001.

Pensioenregelingen

Omdat de werknemer in casu woonachtig is in Nederland, ontvangt hij een pensioen (van overheidswege) hier in Nederland (AOW) zodra hij een bepaalde leeftijd bereikt. De pensioengerechtigde leeftijd is momenteel 67 jaar, waarschijnlijk in de nabije toekomst 70 jaar. Of hij een aanvullend pensioen (opgebouwd in Cyprus) ontvangt is afhankelijk van contractuele overeenkomsten tussen werkgever en werknemer en mogelijk ook van de Cypriotische wetgeving op dit vlak.

Aanbevelingen aan zowel werkgever als werknemer

1. Win advies in en zoek hulp bij het verkrijgen van een btw-nummer van de Nederlandse belastingdienst.

2. Zoek hulp bij het verkrijgen van de juiste sociale zekerheid formulieren

3. Wij adviseren de arbeidsovereenkomst aan een juridische check te onderwerpen.

Voor al deze zaken kunt u bij ons terecht – we zijn gaarne bereid u daarbij te assisteren.

Samenvattend: wie is waar belastingplichtig?

De Nederlandse werknemer is en blijft in Nederland belastingplichtig; de werknemer zal inkomstenbelasting moeten betalen over het inkomen dat hij – waar ter wereld ook - verdient.

Daarnaast is het mogelijk dat ook de werkgever in Cyprus belasting moet betalen. Er is een gerede kans dat het loon dubbel wordt belast. Of de werknemer vrijstelling kan krijgen voor deze dubbele belasting, zal Cypriotisch recht moeten uitwijzen: op grond van de Nederlandse Belastingwetgeving is het niet mogelijk om vrijstelling te krijgen van de inkomstenbelasting. Dit omdat Nederland en Cyprus daarover geen nadere afspraken hebben gemaakt. Bovendien is er geen ander verdrag dat dit uitputtend regelt.

Of de werknemer op enig moment in aanmerking komt voor belastingteruggave, hoe dit werkt en bij welke instantie hij of zij dat moet aanvragen, vergt nader onderzoek. Dit is ook voor de Nederlandse belastingdienst ingewikkelde materie, zo leert navraag bij de belastingtelefoon.

Wat betreft sociale zekerheid: ook hier geldt dat de werknemer in Nederland verzekerd dient te zijn en blijft. Consequentie daarvan is dat diens werkgever in Nederland premie zal moeten afdragen. De werkgever moet om die reden bij de belastingdienst een loonheffingsnummer aanvragen. Indien dit niet (juist) gebeurt, kan dat vervelende gevolgen hebben (boetes, naheffingen, etc). Bovendien dient er bij de SVB een formulier A1/E101 te worden aangevraagd en ingevuld zodat de werknemer kan bewijzen in welk land hij sociaal verzekerd is.

Omdat de werknemer hier in Nederland sociaal verzekerd blijft, heeft de werknemer tevens recht op AOW zodra hij de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. Wat betreft eventueel op te bouwen aanvullende pensioenen: dat is geheel afhankelijk van hetgeen de werknemer met de werkgever overeenkomt en wordt deels bestreken door het recht dat op de arbeidsovereenkomst van toepassing is.

Het is in de regel zinvol wanneer wij de werknemer en de werkgever hier wat verder in begeleiden. Wij zouden bijvoorbeeld de benodigde formulieren kunnen aanvragen, contact leggen met de bevoegde instanties en de arbeidsovereenkomst kunnen nazien.

Schroom niet ons te benaderen als er onduidelijkheden zijn.